Ze zat tegenover me en keek me onder haar wimpers aan: ‘Ik kan toch niet zomaar de relatie stopzetten?’. Er kwam een glimlach om mijn lippen, ik voelde dat ik haar de keuze zo zou gunnen. Sterker, ik wil haar laten voelen dat ze de keuze wel heeft, in navolging van mijn woorden: “Natuurlijk kun je dat wel. De vraag is of – als je voelt dat je die keuze hebt – hem ook zo moet maken. Maar laten we beginnen bij het voelen van de keuze”.
De eerste stap
Menig cliënt in mijn praktijk ervaart niet dat de keuze er is. Op welk terrein dan ook; werk (‘ik zal toch mijn hypotheek moeten betalen, niet dan?’), relatie (‘ik wil niet dat mijn kinderen opgroeien zonder hun vader!’), etc. Wat me hierin raakt, is dat de cliënt – in het hier en nu – bewust de keuze heeft gemaakt om hulp te zoeken. Feitelijk is hiermee de eerste stap van keuzevrijheid genomen.
Hierin wordt actief zorggedragen voor de innerlijke behoeften; het ligt er direct in besloten. Hoe de link te maken naar de keuzevrijheid in de rest van iemands leven?
Keuzevrijheid ‘oefenen’
Dat er andere mogelijkheden zijn kan iemand ervaren in verschillende oefeningen. Een wiebelplank die wordt betreden vanuit dit patroon versus juist ruimte in zichzelf in te nemen en stevigheid te ervaren. Of op de bank, voelende waar de lichaamsgrenzen zijn, waar iemand zelf is, zich kan vullen en ruimte ontstaat in zichzelf.
Door angsten, nemen cliënten binnen hun leven niet de ruimte in die ze in potentie wel hebben. Daarmee worden de vermogens om de situatie aan te gaan, keuzen te onderzoeken, niet ingezet. Door in de oefeningen te ervaren hoe dat wel kan, ontstaat de link naar het dagelijks leven en mag het besef groeien dat er wel degelijk keuzevrijheid is.
Jezelf mogen horen
Past mij dit? Is een diepe, belangrijke gevoelsvraag. Die vraag mag alleen bestaan wanneer de antwoorden kunnen worden beluisterd. Zodra de antwoorden hinten naar een beweging die al zo lang stilligt, bevriest menigeen ter plekke. En blijft het stil. Alsof er geen keuze is.
De vermomming van de angst…